Ειδική Γυμναστική

Η Ειδική Φυσική Αγωγή αποτελεί μέρος της αποκατάστασης στην οποία άτομα με κινητικές αναπηρίες ή άλλου είδους δυσλειτουργίες επανακτούν κινητικές ικανότητες πάντα μέσα στα όρια των δυνατοτήτων και των ενδιαφερόντων τους. Η Ειδική Φυσική Αγωγή είναι κλάδος της Φυσικής Αγωγής που εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της Ειδικής Εκπαίδευσης. Αφορά άτομα με φυσικές ή νοητικές αναπηρίες, ορθοπεδικά και προβλήματα υγείας, την τρίτη ηλικία, άτομα από εκπαιδευτικά υποβαθμισμένο περιβάλλον, άτομα με ψυχικές ασθένειες και ειδικότερα τα παιδιά με ειδικές ανάγκες.

Κατά συνέπεια και η Ειδική Φυσική Αγωγή, δεν αποτελεί αυτοτελές ή ξεχωριστό πρόγραμμα εκπαίδευσης, διαφορετικό από το πρόγραμμα της Γενικής Εκπαίδευσης. Οι γενικές αρχές και το περιεχόμενο των μορφωτικών αγαθών δεν καταργούνται και δεν αντικαθίστανται αλλά τροποποιούνται ή συμπληρώνονται κατά περίπτωση.
Οι στόχοι ενός προγράμματος Ειδικής Φυσικής Αγωγής είναι όσο το δυνατόν πιο εξειδικευμένοι και εξατομικευμένοι από τη στιγμή που τα παιδιά με ειδικές ανάγκες δεν έχουν τις ίδιες φυσικές και κινητικές δυσκολίες. Οι στόχοι εξαρτώνται από το επίπεδο της κινητικής ανάπτυξης του παιδιού.

Οι γενικοί στόχοι της ειδικής φυσικής αγωγής είναι:

- Να καταστήσει στο μέτρο του δυνατού το παιδί να κινείται στο χώρο αξιοποιώντας όλους τους δυνατούς βαθμούς ελευθερίας που επιτρέπει το σώμα του.

- Να αναπτύξει βουλητικές κινητικές αντιδράσεις, στα ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον του. Στην ειδική φυσική αγωγή και στον αθλητισμό η θετική κοινωνικοποίηση εμφανίζεται με τη μορφή δίκαιου παιχνιδιού, της συνεργασίας ή της καλής συμπεριφοράς, με όλες δηλαδή τις ενδείξεις της θετικής ηθικής συμπεριφοράς. Η συμμετοχή σε κινητικές δραστηριότητες έχει σημαντική δυναμικότητα στο να προάγει τη θετική ηθική συμπεριφορά και στο να διδάσκει τις αρετές της ειλικρίνειας, της ομαδικής δουλειάς, της εντιμότητας και του αυτοελέγχου. Γενικά το παιδί που έχει θετικά κοινωνικοποιηθεί ενεργεί ηθικά, ενδιαφέρεται για το καλό των άλλων και είναι πρόθυμο να συνεργαστεί για τη επίτευξη κοινών στόχων.

- Να αναπτύξει βουλητικές ικανότητες για την επίλυση των προβλημάτων του και την επίτευξη των στόχων του.

- Προώθηση της ψυχοσωματικής ανάπτυξης.

Οι ειδικοί στόχοι της ειδικής φυσικής αγωγής είναι :

- Ο προγραμματισμός δραστηριοτήτων για την ανάπτυξη της γενικής φυσικής κατάστασης. Επίσης η βελτίωση των θεμελιωδών κινητικών προτύπων (βάδισμα, τρέξιμο, άλματα, ρίψεις ) τα οποία θ’ αποτελέσουν τα συστατικά στοιχεία σύνθετων κινητικών δεξιοτήτων. Αντιμετώπιση της υποκινητικότητας και της αδράνειας.

- Η συναισθηματική ανάπτυξη ή κοινωνική – συναισθηματική ανάπτυξη, είναι η ικανότητα των παιδιών να ενεργούν, να αλληλοεπιδρούν και να αντιδρούν αποτελεσματικά σε σχέση με τους άλλους ανθρώπους και με τον εαυτό τους. Η ποιότητα και η ποσότητα των ερεθισμάτων καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό αν τα παιδιά βλέπουν τον κόσμο σαν κάτι που μπορούν να ελέγξουν ή σαν κάτι που τα ελέγχει. Η καλή ψυχολογία των παιδιών με ειδικές ανάγκες μέσω προσαρμοσμένων προγραμμάτων, ομαδικών ή ατομικών δραστηριοτήτων. Ο σκοπός να εκφράζεται μέσω κίνησης, να μαθαίνει, ν΄ ανακαλύπτει τον εαυτό του και να συνεργάζεται. Να ενθαρρύνει την αυτοέκφραση, την κινητική δημιουργικότητα και την αισθητική της κίνησης. Να συνεισφέρει σε μια θετική αυτοαντίληψη, αυτοπεποίθηση και αντιλαμβανόμενη φυσική ικανότητα και τέλος ν’ αναπτύξει μέσα από παιχνίδια συνεργασίας δεξιότητες θετικής κοινωνικοποίησης.

- Η εξασφάλιση της υγείας μέσω της εξάσκησης των υποστηρικτικών μυϊκών μαζών, δηλαδή του κορμού ( ράχης, κοιλιακούς ) που βοηθούν στη σωστή όρθια στάση και λειτουργία των οργάνων και συστημάτων (καρδιοαναπνευστικό, ουροποιητικό, πεπτικό). Αντιστάθμιση των λανθασμένων στάσεων ή κινήσεων.

- Η εκμάθηση μεθόδων νευρομυϊκής χαλάρωσης και καταπολέμησης της νευρικής και μυϊκής έντασης σε άτομα με μυϊκή σύσπαση, νευρολογικές διαταραχές και υπερκινητικότητα. Αυτού του είδους οι δραστηριότητες βοηθούν επίσης στην απόκτηση μηχανισμών ψυχολογικής προσαρμογής και κοινωνικών ενδιαφερόντων που επιτρέπουν τη φυσιολογική ζωή.

- Η διδασκαλία κινητικών δεξιοτήτων στα παιδιά με προβλήματα νευρομυϊκής συναρμογής. Επιδιώκει να βοηθήσει τα παιδιά να κινούνται επιδέξια, να γνωρίζουν την κίνηση και να εκφράζονται μέσα από αυτή, με μια ευρεία ποικιλία βασικών και εξειδικευμένων δεξιοτήτων. Κινητικές δεξιότητες που βοηθούν το άτομο να συναγωνίζεται με τους συνομήλικους του επαρκώς βοηθώντας έτσι την πλήρη και ταχεία ένταξή του στην κοινωνία. Μετατροπή της αδέξιας κινητικής συμπεριφοράς σε σκόπιμη και λειτουργική.

- Απόκτηση βασικών κινητικών δεξιοτήτων και στη συνέχεια αθλητικών δεξιοτήτων που θα επιτρέψουν τη συμμετοχή του σε ομαδικές ή ατομικές αθλητικές δραστηριότητες.

- Η γνωστική μάθηση που είναι η προοδευτική αλλαγή στην ικανότητα να σκέφτονται, να κρίνουν και να ενεργούν. Επειδή τα παιδιά είναι πολυαισθητήριοι και ενεργητικοί μαθητευόμενοι, ένα σημαντικό στοιχείο του προγράμματος της ειδικής φυσικής αγωγής είναι η μάθηση εννοιών και η αντιληπτικοκινητική μάθηση. Η μάθηση εννοιών είναι η μόνιμη αλλαγή της κινητικής συμπεριφοράς του ατόμου που προκαλείται από τις εμπειρίες που σχεδιάστηκαν για να ενθαρρύνουν την κατανόηση των εννοιών της κίνησης, των δεξιοτήτων, της φυσικής κατάστασης και γενικά των δραστηριοτήτων του προγράμματος της ειδικής φυσικής αγωγής. Η αντιληπτικοκινητική μάθηση περιλαμβάνει την ανάπτυξη της αισθητηριακής ευαισθησίας του ατόμου για τον κόσμο που το περιβάλλει. Είναι δυνατό να βελτιωθεί όταν τα παιδιά συμμετέχουν σε κινητικές δραστηριότητες που βοηθούν στη γνώση του σώματος ,στη γνώση της κατεύθυνσης και στη γνώση του χώρου. Υποστηρίζεται ότι η συμμετοχή των παιδιών σε κινητικές δραστηριότητες επηρεάζει άμεσα τη γνωστική τους ικανότητα.

Η διδασκαλία είναι μια πολυδιάστατη διαδικασία που στηρίζεται στην αμεσότητα και στην επικοινωνία μεταξύ διδασκόμενου και δασκάλου. Για να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι στόχοι, πρέπει η διδασκαλία του μαθήματος να έχει τα εξής γενικά χαρακτηριστικά:

• Να μην αποτελεί μια τυχαία ενέργεια αλλά να οργανώνεται συστηματικά και
  μεθοδικά με επίκεντρο πάντα τον διδασκόμενο και κατεύθυνση τους επιδιωκόμενους σκοπούς
  • Να έχει χαρακτήρα διαπροσωπικό και ενεργητικό
  • Να στηρίζεται σε δυναμική αμφίδρομη σχέση και αλληλεπίδραση
  • Να έχει κοινωνικό χαρακτήρα
  • Να συνδυάζει την επιστήμη, την φαντασία, τη δημιουργικότητα και τη στρατηγική
  • Να επιτρέπει την συμμετοχή του μαθητή και να προωθεί την ενεργή εμπλοκή του
  • Να επιτρέπει διορθωτικές παρεμβάσεις και να δίνει ανατροφοδότηση στο μαθητή

Ένας σωστός προγραμματισμός κινητικών δραστηριοτήτων πρέπει να αποτελείται από τα παρακάτω μέρη:

1. Αξιολόγηση. Πριν από το σχεδιασμό οποιουδήποτε προγράμματος, πρέπει να γίνει αξιολόγηση του μαθητή και συλλογή όσο το δυνατόν περισσοτέρων πληροφοριών. Πηγές πληροφόρησης είναι οι άλλοι εκπαιδευτικοί, ο/η ψυχολόγος, ο/η κοινωνικός λειτουργός και η οικογένεια.
2. Σχεδιασμός εξατομικευμένου προγράμματος - επιλογή των διδακτικών αντικειμένων – στόχων σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης
3. Επιλογή ύλης. Όταν επιλέγεται μία ενότητα δεν αποκλείεται μια άλλη. Απαιτείται ιεράρχηση των αναγκών και στη συνέχεια επιλογή των κατάλληλων διδακτικών μέσων.
4. Επαναξιολόγηση για τον έλεγχο της προόδου και των διδακτικών ενεργειών.

Στο σχολείο μας στα πλαίσια του μαθήματος της Ειδικής Φυσικής Αγωγής λειτουργούν τα εξής προγράμματα:

α) Κολύμβηση
β) Bowling 
γ) Θεραπευτική Ιππασία
δ) Χορός
ε) Ομαδικά

           

                                                        

στ) MATP (Motor Activity Training Program)

            


                                                             

ζ) Συνδιδασκαλίες με Θεραπευτές και Εκπαιδευτικούς

 

η) Πρόγραμμα ενσωμάτωσης μαθητών μας με Δ΄τάξη του Δημοτικού «Πεύκιος Γεωργιάδης» στο μάθημα της γυμναστικής.

 

θ) Αθλητικές Δράσεις στα πλαίσια της ενσωμάτωσης.

           


          

ι) Αθλητικό πρόγραμμα «Θεοσκέπαστη εν δράση» Στόχος του προγράμματος είναι να προσφέρει στα παιδιά εναλλακτικούς τρόπους άσκησης και να τους δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουν αθλήματα με τα οποία δεν είναι εξοικειωμένα, όπως για παράδειγμα τοξοβολία, πολεμικές τέχνες, κανό καγιάκ, κωπηλασία κ.λπ. Το μάθημα γίνεται στους χώρους προπόνησης της κάθε ομοσπονδίας από τους εξειδικευμένους προπονητές με τη συνεργασία των Ειδικών Γυμναστριών του σχολείου μας. 




Οι μαθητές μας μετά από προετοιμασία συμμετέχουν στις αθλητικές διοργανώσεις των Ειδικών Ολυμπιακών Κύπρου.